Avraham Gombiner żydowski filozof, cadyk, dajan

Avraham Gombiner żył w latach 1634-1683 i w Kaliszu, 25 września 1683 roku odszedł z tego świata. Słynął w grodzie nad Prosną ze świetnej znajomości Talmudu, studiowania Tory oraz błyskotliwej umiejętności wyjaśniania spraw religii żydowskiej. Był sędzią (dajanem) w sądzie żydowskim przy kaliskiej starej synagodze.
Pochowano go na starym cmentarzu żydowskim w Kaliszu.

Pod tą wierzbą spoczywa Avraham Gombiner, który dał się poznać jako autor komentarza do żydowskiej księgi Szulchan aruch, wydanej drukiem dziewięć lat po jego śmierci. Był jednym z najwybitniejszych Talmudystów swoich czasów, co jest uwidocznione w jego komentarzu na Szulchan Aruch – Orach Chajim, zatytułowanym „Magen Awraham”. Dzieło to zyskało niebawem rozgłos w całej Europie. Zapisał się w pamięci potomnych także jako autor poezji religijnej, komentarzy do Sulchan Aruch-Evan la ezer oraz dzieł: Świeża oliwka ( Zaiit raanan) i Olej radości (Szemen sason), Nezykin (Szkody)

(za Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej: ziemi kaliskiej, 1998, t.1 s. 112).

Na stary cmentarz kaliski do grobu żydowskiego filozofa i cadyka, dajana i mełameda Abrahama Abele (Abele ben Chaima ha-Levi) Gombinera przybywali przez całe ostatnie trzy wieki pobożni Żydzi  z Polski i z całego świata

Jego ostatnim życzeniem było, by jego imię oraz tytuły prac były jedynym epitafium – „Magen Awraham”. Ta płyta nagrobna na starym cmentarzu żydowskim jest jedynym śladem świadczącym o historii tego miejsca.

źrodła: Marcinkowska I., Magen Abraham – Tarcza Abrahama’, Forum Żydów Polskich 2005
Małyszko S.: W krainie pamięci kaliskie cmentarze i miejsca pochówku dawniej i dziś, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej 2021
Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej: ziemi kaliskiej, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 1998
zdjęcie wierzby na starym cmentarzu żydowskim udostępniła Hila Marcinkowska