Villa Calisia dom Mecenasa Jaźwińskiego
Pałacyk powstał ok. 1905 roku. Willa jest eklektyczna z cechami stylu neobarokowego i neorenesansowego, zbudowana prawdopodobnie według projektu Józefa Chrzanowskiego. Własnością mecenasa Zygmunta Jaźwińskiego stała się w 1916 roku i od tego czasu willę zaczęto określać jego nazwiskiem. W budynku mieściła się jego kancelaria adwokacka. Willę wniosła w posagu Maria Neuman (kaliska Żydówka). Pani Jaźwińska wraz z synem przeżyli i po wojnie wrócili do Kalisza.
Od 2011 pałacyk jest zarejestrowany jako zabytek.
Po II Wojnie Światowej pałacyk został odebrany właścicielom. W 1970 r. budynek przeznaczono na Pałac Ślubów. W latach osiemdziesiątych mieściła się w nim siedziba kaliskiej Solidarności, a także Dział Ewidencji
Ludności Urzędu Miejskiego. W 2010 po gruntownym remoncie willę przemianowano na Villa Calisia, w której urzęduje Kancelaria Rady Miasta. Nadal odbywają się w niej śluby cywilne, a także różne małe uroczystości miejskie (wręczanie nagród, odczyty, promocje książek). Nad gankiem zaplanowano taras z tralkową balustradą, która powtórzona została także w przestrzeni dachu oraz w drugim bocznym wejściu od strony ulicy.
Główne wejście poprzedzone jest ozdobnym gankiem.
Zygmunt Jaźwiński – ur. 24 lipca 1890 roku w miejscowości Chojne, w powiecie sieradzkim, zm. ok. 31 stycznia 1941r. w Oświęcimiu – poseł na Sejm II RP III kadencji w latach 1930- 1935, kaliski adwokat, więzień Auschwitz.
Po wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 wraz z żoną i synem wyjechał do Warszawy, nie podejmując tam pracy jako adwokat, działał w konspiracji w strukturach SN. 20 listopada 1940 r. wraz z Ignacym Dąbrowskim oraz grupą dziennikarzy z Kuriera Warszawskiego został aresztowany, osadzony na Pawiaku w Warszawie.
7 stycznia 1941 r. przewieziono go do obozu koncentracyjnego w Auschwitz. W obozie otrzymał numer 8289. Dokładna data jego śmierci nie jest znana.
źródło:
https://rewitalizacjakalisz.pl/wp-content/uploads/2020/06/Studium-historyczne-Alei-Wolno%C5%9Bci-Joanna-Bru%C5%9B.pdf
https://kalisz.naszemiasto.pl/sladami-mecenasa-jazwinskiego-kaliskiego-posla-na-sejm-ii/ar/c1-5067545
zdjęcie archiwalne pałacyku udostępnione przez Mirosława Przędzika
informacje o żonie mecenasa przekazała Hilla Marcinkowska