Tag: Żydzi

Na Piskorzewskiej, w dawnej dzielnicy żydowskiej, rewitalizacja trwa

Ulica Piskorzewska na odcinku od między Parczewskiego i Garbarską jest jedynym zachowanym fragmentem centrum Kalisza sprzed zniszczenia miasta w 1914 roku. Analiza źródeł ikonograficznych i stylu wskazuje, że kamieniczki nr 4, 8, 10 pochodzą sprzed 1850 roku. Kamienica nr 14 pochodzi z pocz. XX w. Są domy nr 4, 8, 10 jednymi z najstarszych zachowanych budynków na terenie tzw. miasta lokacyjnego. Wartość historyczną wzmacnia fakt, że znajdują się one na terenie dawnej dzielnicy żydowskiej. Są więc ważną, historyczną pamiątką po wymordowanej społeczności. Wycieczki z Izraela z dużym zaciekawieniem oglądają dawną dzielnicę żydowską, jako świadectwo życia Żydów ortodoksyjnych w przedwojennej Polsce.

Czytaj dalej Na Piskorzewskiej, w dawnej dzielnicy żydowskiej, rewitalizacja trwa

155 lat temu, kiedy wybuchło powstanie styczniowe, kaliskie Żydówki podarowały powstańcom chorągiew z napisem „Walecznym Braciom poświęcają Polki Izraelitki. Kalisz 1863”.

 

Hila Marcinkowska: „Z uporem maniaka, będę przypominała chorągiew wyhaftowaną i podarowaną przez kaliskie Żydówki dla oddziału Taczanowskiego z przepięknym napisem „Walecznym Braciom poświęcają Polki Izraelitki. Kalisz 1863”.

Czytaj dalej 155 lat temu, kiedy wybuchło powstanie styczniowe, kaliskie Żydówki podarowały powstańcom chorągiew z napisem „Walecznym Braciom poświęcają Polki Izraelitki. Kalisz 1863”.

Kaliscy Żydzi posiadali dwa cmentarze. Pierwszy założony w XIII wieku „Na czaszkach”, a drugi w XX wieku na Widoku

 

Nowy cmentarz żydowski w Kaliszu na Widoku, leżący przy ul. Podmiejskiej 23, został założony w 1919 roku. Wraz z domem przedpogrzebowym wpisany jest do rejestru zabytków w 2002.
Czytaj dalej Kaliscy Żydzi posiadali dwa cmentarze. Pierwszy założony w XIII wieku „Na czaszkach”, a drugi w XX wieku na Widoku

Rzeźnicy pod murami obronnymi czyli jatki miejskie

 

Miejskie jatki mięsne po przeniesieniu z Głównego Rynku znalazły swoje miejsce nad rzeką, tj. wzdłuż ul. Nadwodnej (dzisiaj Parczewskiego), rozpoczynając od poprzecznej Szklarskiej. Maryla Szachówna w swoim przewodniku po Kaliszu z 1927 r. sytuuje ją „za kościołem św. Mikołaja nad samą rzeką”. Autorka dalej utyskuje, że kramy przesłaniają fragment dawnych fortyfikacji miasta. Miłośnicy zabytków na pewno nie byliby i dzisiaj zadowoleni z takiego rozwiązania – jatki miały się opierać o stary mur! Jak widać na zachowanej widokówce, kryły się one w skromnym budyneczku nawiązującym do klasycystycznej architektury.

Kanał Babinka, budynek przy Szklarskiej i jatki miejskie przy ulicy Nadwodnej (obecnie Parczewskiego)

Czytaj dalej Rzeźnicy pod murami obronnymi czyli jatki miejskie

Mykwa czyli łaźnia dla starozakonnych na Kanonickiej

zdjęcie udostępnione przez Annę Sieklucką

W pierwszej połowie XIX w. pojawił się przy ulicy Kanonickiej budynek stanowiący własność miejscowej gminy żydowskiej. Tuż przy wylocie ulicy św. Mikołaja, ku Złotej, stanęła rytualna łaźnia, czyli mykwa

Czytaj dalej Mykwa czyli łaźnia dla starozakonnych na Kanonickiej

Dzieje kaliskich Żydów – Warto przywrócić pamięć o kulturze i tradycji żydowskiej

 

„Kalisz nadal jest silnie związany z kulturą i tradycją żydowską. To jest tak silny związek, że możemy teraz nie zdawać sobie sprawy, że  potrawy czy słowa mogą pochodzić od naszych żydowskich sąsiadów.” Hila Marcinkowska

Dom w którym mieszkał rabin Lipszyc na Wodnej 2

Na Piskorzewskiej, w dawnej dzielnicy żydowskiej

Czytaj dalej Dzieje kaliskich Żydów – Warto przywrócić pamięć o kulturze i tradycji żydowskiej

Sławny kaliszanin – rabin Jechaskiel Lipszyc mieszkał na Wodnej w Kaliszu pod numerem 2

 

Rabin Jechaskiel Lipszyc (ur. 10 października 1857 w Rosieniach, zm. 21 marca 1932 w Kaliszu) Wodna 2

Czytaj dalej Sławny kaliszanin – rabin Jechaskiel Lipszyc mieszkał na Wodnej w Kaliszu pod numerem 2

Piskorzewska od zarania swoich dziejów, aż do wybuchu II Wojny Światowej zamieszkiwana była w większości przez ludność żydowską

 

Ulica wytyczona została podczas lokacji miasta w drugiej połowie XIII wieku. Już w XV wieku nosiła nazwę Piskorzewska, która to nazwa zapewne wzięła się od obszernych pól leżących za murami, często zalewanych, mulistych i bagiennych, „piskorzewiem” zwanych. Przy murach obronnych, wzdłuż których płynęła Babinka, ulica zwieńczona była bramą. Kanał aż do XIX wieku przebywało się na łodziach lub brodem. Koryto Babinki zasypane zostało w czasach okupacji niemieckiej. Dziś na tym miejscu rozciągają się planty.

Czytaj dalej Piskorzewska od zarania swoich dziejów, aż do wybuchu II Wojny Światowej zamieszkiwana była w większości przez ludność żydowską